Op 1 juli 2012 is het nieuwe modelcontract voor energieleveranciers in werking getreden. Het contract bestaat uit vijf vaste onderdelen, nl.:
1) Een bevestigingsbrief;
2) De modelcontractvoorwaarden;
3) De algemene voorwaarden conform het model van Energie Nederland;
4) Het tarievenblad van de leverancier;
5) De kwaliteitscriteria van de leverancier.
Omdat alle leveranciers verplicht zijn dit modelcontract aan te bieden, wordt de transparantie voor de consument vergroot. Dit komt omdat bij vergelijkingen van leveranciers alleen de prijs verschilt maar de overige voorwaarden gelijk zijn. Naast een hoge mate van transparantie wordt met het modelcontract ook een vergaande mate van standaardisatie en normalisatie bereikt. Een ander voordeel van het modelcontract is dat het een kosteloze opzegtermijn van maximaal 30 dagen kent. Hierdoor krijgt de consument meer vrijheid om over te stappen van leverancier en deze vrijheid brengt een concurrerende werking van leveranciers met zich. Daarnaast mogen de energietarieven twee maal per jaar gewijzigd worden, per 1 januari en 1 juli, die minimaal 1 week van tevoren kenbaar gemaakt moeten worden.
Dit modelcontract moet door de leveranciers verplicht worden aangeboden aan de consument, maar de overige vrije contractvormen blijven (nog) wel bestaan. De leveranciers mogen dus contracten blijven aanbieden met een looptijd van drie of vijf jaar.