De voormalige Consumentenautoriteit, Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA) hebben hun krachten gebundeld in een nieuwe toezichthouder: de Autoriteit Consument & Markt (hierna: ACM). De ACM is een onafhankelijke toezichthouder die zich sterk maakt voor consumenten en bedrijven. Bedrijven kunnen bijvoorbeeld bij de ACM terecht met signalen over andere bedrijven die zich niet aan de regels houden.
De bevoegdheid van de ACM
Op grond van artikel 5 van de Elektriciteitswet (hierna: E-wet) is de ACM ook belast met de aan haar opgedragen taken ter uitvoering van het bepaalde bij of krachtens de E-wet. In dat kader kan het ACM een bindende aanwijzing geven, waarvan niet kan worden afgeweken (art. 5a E-wet).
De aansluitplicht van de netbeheerder
Artikel 23, eerste en tweede lid, van de E-wet bevat een verplichting voor de netbeheerder (dat is een onafhankelijk nutsbedrijf dat een transportnetwerk voor energie (gas, elektriciteit en warmte) beheert) om degene die daarom verzoekt (hierna: afnemer) te voorzien van een aansluiting op het door hem beheerde net tegen een overeen te komen aansluittarief. De netbeheerder kan iemand niet weigeren.
Het aansluittarief
Daarnaast moet het aansluittarief voldoen aan bepaalde voorwaarden, die zijn vastgelegd in de E-wet en de TarievenCode Elektriciteit (hierin zijn regels over het berekenen van de tarieven door netbeheerders vastgelegd). Dit staat in artikel 28, eerste en tweede lid van de E-wet. Voor elke dienst die de netbeheerder aanbiedt, dient hij dus de regels toe te passen, die in de E-wet en de TarievenCode Elektricitieit staan beschreven.
Artikel 2.1.3 van de TarievenCode geeft een omschrijving van de aansluitdienst: ‘De aansluitdienst heeft betrekking op de aansluiting voor aangeslotenen met een door de aangeslotene gewenste aansluitcapaciteit’.
Artikel 2.4.3 van de TarievenCode Elektriciteit geeft aan hoe het aansluittarief is opgebouwd in geval van een wijziging van een aansluiting op verzoek van een aangeslotene.
Het gecontracteerde vermogen
Op grond van artikel 3.7.4 van de TarievenCode Elektriciteit is de afnemer verplicht aan de netbeheerder een waarde voor het gecontracteerde transportvermogen (dat is het vermogen dat een verbruiker redelijkerwijs verwacht maximaal op enig moment in het jaar nodig te hebben voor zijn aansluiting) op te geven, die de waarde van zijn aansluitcapaciteit niet overschrijdt.
Deze verplichting geldt niet voor afnemers met een aansluiting die kleiner is dan 3x 80 Ampère (hierna: A), hetgeen het geval is bij alle gezinshuishoudens, kleine kantoren, etc., maar wel voor het bedrijf Fokker Aerostructures B.V. (hierna: Fokker), gevestigd in Hoogeveen, dat in 2013 een gecontracteerd transportvermogen had van 3.734 kilowatt (hierna: kW). Voor de goede orde: 10 A = 2,2 kW.
De zaak N.V. RENDO / Fokker Aerostructures B.V.
Fokker is aangesloten op het openbare elektriciteitsnet van netbeheerder N.V. RENDO (hierna: RENDO), gevestigd te Meppel. Het door Fokker afgenomen vermogen is in de loop der jaren gestaag uitgebreid, zonder dat zij RENDO heeft verzocht om een wijziging van de aansluiting of gewenste aansluitcapaciteit.
Volgens RENDO overschrijdt Fokker het gecontracteerd transportvermogen, dat – aldus RENDO 2.400 kW – bedraagt. Daarnaast stelt RENDO dat, ten tijde van de realisering van de aansluiting in de aansluit- en transportovereenkomst is overeengekomen, dat Fokker is ingedeeld in de tariefcategorie MS-Distributie met een aansluitcapaciteit tot 3 MVA, hetgeen gelijk staat aan een transportvermogen van 2.550 kW.
RENDO vreest dat zij, door het verbruik van Fokker de veiligheid en betrouwbaarheid van het distributienet, niet langer kan garanderen en heeft Fokker verzocht te vragen om verzwaring van haar aansluiting. Zo’n verzwaring is uiteraard niet gratis. De kosten van de verzwaring dient Fokker te vergoeden aan RENDO.
Fokker daarentegen stelt zich op het standpunt dat zij het gecontracteerd transportvermogen niet heeft overschreden, omdat dit 6.302 kW zou bedragen. Om die reden heeft Fokker niet aan het verzwaringsverzoek van RENDO voldaan. Daarnaast stelt Fokker dat zij, ten tijde van de realisering van de aansluiting, is ingedeeld in de tariefcategorie MS-Transport met een aansluitcapaciteit boven 3 MVA.
Om uit de ontstane impasse te geraken, wendt RENDO zich tot de ACM met het verzoek om aan Fokker een bindende aanwijzing op te leggen, inhoudende dat Fokker mee moet werken aan de verzwaring van haar aansluiting door RENDO, op kosten van Fokker.
Helaas voor RENDO is zij bij de ACM niet aan het juiste adres. Omdat de netbeheerder de enige partij is die artikel 23 van de E-wet kan overtreden, kan de ACM een bindende aanwijzing op grond van artikel 23, eerste en tweede lid, van de E-wet ook alleen maar aan de netbeheerder geven. De netbeheerder is de normadressaat, voor wie artikel 23 van de E-wet geldt en niet de afnemer. Een bindende aanwijzing inhoudende dat Fokker een zwaardere aansluiting of meer aansluitcapaciteit moet aanvragen, kan ACM dan ook niet geven. Hetzelfde geldt voor de andere genoemde artikelen van de E-wet en de TarievenCode Elektriciteit.
RENDO kan zich echter wel tot de civiele rechter wenden voor uitleg van de aansluit- en transportovereenkomst die partijen in 2000 hebben gesloten. De vraag ligt voor of Fokker, ten tijde van de realisering van de aansluiting, (terecht) is ingedeeld in de tariefcategorie MS-Transport of de tariefcategorie MS-Distributie en verder is tussen partijen in geschil de, in de aansluit- en transportovereenkomst overeengekomen, omvang van het gecontracteerd vermogen. De civiele rechter kan daar uitsluitsel over geven.
Wilt u meer weten over energierecht, bijvoorbeeld over aansluitingen op elektriciteits- of gasnetten, neem dan contact op met Hans Koenders of Annelies Schwartz.